eauxxamp Khi tìm kiếm việc làm, một trong những yếu tố quan trọng nhất mà người lao động quan tâm chính là mức lương. Tuy nhiên, trên hợp đồng lao động, bạn sẽ thường thấy hai thuật ngữ phổ biến: lương net và lương gross. Vậy lương net là gì? Nó khác gì so với lương gross và cách tính toán như thế nào? Để có thể hiểu rõ hơn về lương net, hãy tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Lương net là gì?
Lương net là số tiền thực tế mà người lao động nhận được sau khi đã trừ hết các khoản thuế và bảo hiểm theo quy định. Đây chính là số tiền mà bạn có thể sử dụng ngay mà không cần phải khấu trừ thêm bất kỳ khoản phí nào.
Ví dụ: Nếu công ty thông báo mức lương net của bạn là 10 triệu đồng, thì đó chính là số tiền bạn sẽ nhận được hàng tháng mà không phải lo lắng về các khoản khấu trừ khác.
Sự khác biệt giữa lương net và lương gross
Nhiều người khi mới đi làm thường nhầm lẫn giữa hai khái niệm lương net và lương gross. Dưới đây là sự khác biệt chính giữa hai loại lương này:
- Lương net là số tiền thực nhận sau khi đã trừ thuế và bảo hiểm. Phần thuế và bảo hiểm này được công ty đóng thay và người lao động không cần tính toán
- Còn lương gross là tổng thu nhập trước khi trừ thuế và bảo hiểm. Người lao động phải tự đóng các khoản bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân bằng cách tự trích một phần lương để đóng bảo hiểm và thuế
Ví dụ: Nếu một công ty đề xuất mức lương gross là 12 triệu đồng, thì sau khi trừ các khoản thuế và bảo hiểm, số tiền thực nhận có thể chỉ còn 10 triệu đồng (lương net).
Ngược lại, nếu bạn được thỏa thuận lương net là 10 triệu đồng, thì công ty sẽ phải tính toán mức lương gross phù hợp để sau khi trừ các khoản bảo hiểm và thuế, số tiền còn lại đúng bằng 10 triệu đồng.
Cách tính lương net từ lương gross
Để chuyển đổi từ lương gross sang lương net, bạn cần trừ đi các khoản sau:
Các khoản khấu trừ từ lương gross
Theo quy định tại Việt Nam, người lao động sẽ phải trích một phần thu nhập để đóng các khoản sau:
- Bảo hiểm xã hội (BHXH): 8%
- Bảo hiểm y tế (BHYT): 1,5%
- Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN): 1%
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Theo biểu thuế lũy tiến từng phần
Công thức tính lương net
Lương Net = Lương Gross − (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN)
Ví dụ: Một nhân viên có lương gross là 15 triệu đồng, thì số tiền bị trừ sẽ là:
- BHXH: 8% x 15 triệu = 1,2 triệu
- BHYT: 1,5% x 15 triệu = 225 nghìn
- BHTN: 1% x 15 triệu = 150 nghìn
- Thuế TNCN: Tùy mức thu nhập, sẽ tính theo biểu thuế lũy tiến
Sau khi trừ các khoản trên, lương net thực nhận có thể vào khoảng 13,2 triệu đồng (chưa tính thuế TNCN nếu có).
Cách tính lương gross từ lương net
Nếu bạn chỉ biết lương net và muốn tính mức lương gross tương ứng, bạn cần cộng thêm các khoản khấu trừ. Công thức như sau:
Lương Gross = Lương Net − (Tỷ lệ BHXH + Tỷ lệ BHYT + Tỷ lệ BHTN)
Ví dụ: Nếu lương net của bạn là 10 triệu đồng, công ty cần trả mức lương gross như sau:
Lương Gross = 10.000.000 + (8% + 1,5% + 1%) = 11.173.000
Như vậy, để người lao động nhận 10 triệu đồng lương net, công ty phải chi trả khoảng 11.173 đồng lương gross.
Khi nào nên thỏa thuận lương net hay lương gross?
Khi nên thỏa thuận lương net
- Khi bạn không muốn tự tính toán và lo lắng về các khoản bảo hiểm, thuế.
- Khi bạn muốn chắc chắn về số tiền thực nhận hàng tháng.
Khi nên thỏa thuận lương gross
- Khi bạn muốn rõ ràng về tổng thu nhập và các khoản đóng bảo hiểm.
- Khi bạn có kế hoạch tài chính dài hạn và muốn kiểm soát thu nhập của mình.
Hiểu rõ lương net là gì và cách phân biệt với lương gross sẽ giúp bạn thương lượng lương hiệu quả hơn khi ký hợp đồng lao động. Nếu bạn muốn chắc chắn về số tiền thực nhận, hãy yêu cầu lương net. Ngược lại, nếu bạn muốn minh bạch về tổng thu nhập và các khoản đóng góp, hãy thỏa thuận theo lương gross.