eauxxamp Nhiều bạn trẻ Việt Nam đang tìm kiếm cơ hội phát triển sự nghiệp ở nước ngoài đều quan tâm đến câu hỏi Thực tập sinh Nhật Bản là gì và những giá trị mà chương trình này mang lại. Việc trở thành thực tập sinh không chỉ mở ra cơ hội trải nghiệm môi trường làm việc chuyên nghiệp mà còn giúp bạn tích lũy kỹ năng, kiến thức và nền tảng vững chắc cho tương lai.
Thực tập sinh Nhật Bản là gì ?
Thực tập sinh Nhật Bản là người lao động Việt Nam, chủ yếu là lao động trẻ, tham gia chương trình hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Nhật Bản để sang Nhật làm việc có thời hạn, với mục tiêu chính là học hỏi, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, tiếp cận công nghệ hiện đại và rèn luyện tác phong công nghiệp trong môi trường làm việc Nhật Bản.
Chương trình này vừa giúp người lao động tích lũy kinh nghiệm, nâng cao trình độ, vừa đáp ứng nhu cầu nhân lực của các doanh nghiệp Nhật Bản. Thực tập sinh được hưởng lương, đào tạo chuyên môn và có cơ hội phát triển sự nghiệp sau khi về nước.
Mục đích và ý nghĩa của chương trình thực tập sinh Nhật Bản
Chương trình thực tập sinh Nhật Bản được xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực cho các ngành nghề thiếu hụt lao động tại Nhật Bản, đồng thời tạo cơ hội cho lao động trẻ các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, được tiếp cận môi trường làm việc hiện đại, học hỏi kỹ năng, công nghệ và tác phong công nghiệp. Đối với phía Nhật Bản, đây là giải pháp bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cho các lĩnh vực như nông nghiệp, xây dựng, chế biến thực phẩm, cơ khí, điều dưỡng… Đối với thực tập sinh, chương trình không chỉ là cơ hội nâng cao thu nhập mà còn là dịp để phát triển bản thân, rèn luyện kỷ luật, tích lũy kinh nghiệm quốc tế và mở rộng cơ hội nghề nghiệp sau khi về nước.
Ý nghĩa lớn nhất của chương trình là tạo ra nguồn lao động có tay nghề, biết ngoại ngữ, có tư duy hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam. Ngoài ra, thực tập sinh còn đóng vai trò như cầu nối văn hóa, tăng cường hiểu biết và hợp tác giữa hai quốc gia.
Các loại chương trình thực tập sinh Nhật Bản
Chương trình thực tập sinh Nhật Bản hiện nay chủ yếu gồm ba loại:
Thực tập sinh kỹ năng (Technical Intern Training): Đây là hình thức phổ biến nhất, dành cho lao động phổ thông. Thực tập sinh được đào tạo và làm việc tại các doanh nghiệp Nhật Bản từ 1 đến 5 năm, chủ yếu trong các ngành sản xuất, xây dựng, nông nghiệp, thực phẩm, dệt may…
Thực tập sinh đặc định (Tokutei Ginou): Dành cho những người đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng hoặc có trình độ chuyên môn, tiếng Nhật nhất định. Thực tập sinh đặc định có thể làm việc tối đa 5 năm ở các ngành nghề đang thiếu hụt lao động trầm trọng như điều dưỡng, nhà hàng, khách sạn, xây dựng, đóng tàu…
Thực tập sinh nghiên cứu, sinh viên thực tập: Dành cho sinh viên đại học, cao đẳng hoặc các nhà nghiên cứu trẻ muốn thực tập, học hỏi kinh nghiệm tại các viện nghiên cứu, trường đại học hoặc doanh nghiệp Nhật Bản trong thời gian ngắn (vài tháng đến 1 năm).
Mỗi loại hình có yêu cầu và quyền lợi khác nhau, phù hợp với từng đối tượng và mục tiêu nghề nghiệp.
Sự khác biệt giữa thực tập sinh và du học sinh Nhật Bản
Thực tập sinh và du học sinh là hai đối tượng hoàn toàn khác nhau về mục đích, quyền lợi và lộ trình phát triển:
Mục đích: Thực tập sinh sang Nhật để làm việc, học nghề, tích lũy kinh nghiệm, còn du học sinh sang Nhật để học tập, lấy bằng cấp chuyên môn.
Visa: Thực tập sinh được cấp visa lao động, làm việc toàn thời gian theo hợp đồng; du học sinh được cấp visa du học, chỉ được làm thêm tối đa 28 giờ/tuần.
Chi phí: Thực tập sinh chủ yếu đóng phí xuất khẩu lao động, không phải trả học phí; du học sinh phải tự chi trả học phí, sinh hoạt phí và các khoản liên quan đến học tập.
Quyền lợi: Thực tập sinh được hưởng lương, bảo hiểm như lao động Nhật Bản; du học sinh có thể nhận học bổng, nhưng quyền lợi lao động bị giới hạn.
Cơ hội sau chương trình: Thực tập sinh có thể chuyển sang visa đặc định hoặc về nước phát triển sự nghiệp; du học sinh có thể xin việc tại Nhật hoặc về nước làm việc tại các công ty quốc tế.
Như vậy, việc lựa chọn hình thức nào phụ thuộc vào mục tiêu cá nhân và điều kiện thực tế của từng người.
Quyền lợi và nghĩa vụ của thực tập sinh Nhật Bản
Quyền lợi:
Được hưởng lương, thưởng, phụ cấp theo hợp đồng lao động, mức lương tối thiểu vùng hoặc ngành nghề.
Tham gia đầy đủ các loại bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Được đào tạo tiếng Nhật, kỹ năng nghề nghiệp trước và trong quá trình làm việc.
Được hỗ trợ chỗ ở, sinh hoạt, tư vấn pháp lý, hỗ trợ giải quyết các vấn đề phát sinh.
Có cơ hội chuyển đổi sang visa kỹ năng đặc định nếu đáp ứng điều kiện.
Nghĩa vụ:
Tuân thủ pháp luật Nhật Bản, quy định của doanh nghiệp tiếp nhận, không bỏ trốn, không làm việc ngoài hợp đồng.
Hoàn thành tốt công việc, tham gia đầy đủ các khóa đào tạo bắt buộc.
Giữ gìn hình ảnh, đạo đức, văn hóa, không làm ảnh hưởng xấu đến cộng đồng người Việt tại Nhật.
Việc thực hiện tốt quyền lợi và nghĩa vụ giúp thực tập sinh phát triển bản thân và duy trì uy tín của lao động Việt Nam.
Điều kiện tham gia chương trình thực tập sinh Nhật Bản
Để trở thành thực tập sinh Nhật Bản, ứng viên cần đáp ứng các điều kiện cơ bản sau:
Độ tuổi: Thường từ 18 đến 35 tuổi, tùy ngành nghề và doanh nghiệp tiếp nhận.
Trình độ học vấn: Tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên; một số ngành nghề yêu cầu bằng nghề hoặc kinh nghiệm liên quan.
Sức khỏe: Đủ điều kiện sức khỏe theo quy định của Bộ Y tế Việt Nam và Nhật Bản, không mắc các bệnh truyền nhiễm, bệnh mãn tính nghiêm trọng, không nghiện ma túy.
Lý lịch tư pháp: Không có tiền án, tiền sự, không thuộc diện bị cấm xuất cảnh hoặc nhập cảnh vào Nhật Bản.
Trình độ tiếng Nhật: Thường yêu cầu đạt trình độ tiếng Nhật cơ bản (N5 trở lên), một số ngành nghề hoặc doanh nghiệp yêu cầu trình độ cao hơn.
Chưa từng tham gia chương trình thực tập sinh kỹ năng tại Nhật Bản trước đó (trừ trường hợp chuyển đổi sang visa đặc định).
Ngoài ra, ứng viên cần chuẩn bị tâm lý vững vàng, khả năng thích nghi với môi trường mới và ý thức kỷ luật cao.
Quy trình tham gia chương trình thực tập sinh Nhật Bản
Quy trình tham gia chương trình thực tập sinh Nhật Bản gồm các bước chính sau:
Đăng ký tại công ty phái cử uy tín: Ứng viên lựa chọn công ty phái cử được cấp phép, nộp hồ sơ và tham gia sơ tuyển.
Thi tuyển, phỏng vấn: Ứng viên tham gia các vòng thi tuyển, kiểm tra sức khỏe, phỏng vấn với doanh nghiệp Nhật Bản để lựa chọn ngành nghề, vị trí phù hợp.
Đào tạo tiếng Nhật và kỹ năng: Sau khi trúng tuyển, thực tập sinh được đào tạo tiếng Nhật, kỹ năng nghề nghiệp, văn hóa, pháp luật Nhật Bản trong 4–6 tháng.
Hoàn thiện hồ sơ, xin visa: Công ty phái cử hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ, xin COE (Giấy chứng nhận tư cách lưu trú) và visa lao động.
Xuất cảnh: Thực tập sinh hoàn thành các thủ tục xuất cảnh, sang Nhật Bản bắt đầu chương trình làm việc.
Làm việc và đào tạo tại Nhật: Thực tập sinh làm việc theo hợp đồng, tham gia các khóa đào tạo định kỳ, kiểm tra đánh giá kỹ năng từng giai đoạn.
Kết thúc chương trình, về nước: Sau khi hoàn thành hợp đồng, thực tập sinh trở về nước, nhận chứng nhận hoàn thành chương trình, có thể tiếp tục phát triển sự nghiệp tại Việt Nam hoặc chuyển đổi visa nếu đủ điều kiện.
Quy trình này giúp đảm bảo thực tập sinh được chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng và tâm lý trước khi sang Nhật Bản làm việc.
Những lưu ý quan trọng khi trở thành thực tập sinh Nhật Bản
Chọn công ty phái cử uy tín: Đăng ký tại các công ty có giấy phép hoạt động, minh bạch về chi phí, hợp đồng và có đội ngũ hỗ trợ tận tình.
Nắm rõ quyền lợi và nghĩa vụ: Đọc kỹ hợp đồng lao động, hiểu rõ các điều khoản về lương, thưởng, thời gian làm việc, chế độ bảo hiểm, điều kiện ăn ở, nghỉ phép…
Chuẩn bị tâm lý thích nghi: Môi trường làm việc tại Nhật Bản rất nghiêm khắc, yêu cầu kỷ luật, đúng giờ, tôn trọng đồng nghiệp và cấp trên. Thực tập sinh cần rèn luyện tính kiên nhẫn, chịu khó, sẵn sàng học hỏi.
Nâng cao trình độ tiếng Nhật: Giao tiếp tốt bằng tiếng Nhật giúp thực tập sinh hòa nhập nhanh hơn, giảm áp lực công việc và tăng cơ hội phát triển.
Tránh môi giới trái phép: Không nên nghe theo các đối tượng môi giới không rõ nguồn gốc để tránh bị lừa đảo, mất tiền hoặc gặp rắc rối pháp lý.
Giữ gìn sức khỏe và hình ảnh bản thân: Chú ý chăm sóc sức khỏe, tuân thủ pháp luật, giữ gìn hình ảnh người Việt Nam tại Nhật Bản.
Những lưu ý này sẽ giúp thực tập sinh chủ động phòng tránh rủi ro, tận dụng tối đa cơ hội phát triển bản thân và sự nghiệp khi tham gia chương trình thực tập sinh Nhật Bản.
Chương trình Thực tập sinh Nhật Bản là gì không chỉ giải đáp về khái niệm mà còn mở ra hướng phát triển tích cực cho lao động trẻ Việt Nam. Tham gia chương trình này, bạn sẽ được học hỏi kỹ năng, rèn luyện tác phong, tích lũy kinh nghiệm quốc tế và nâng cao giá trị bản thân, tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp và tương lai rộng mở sau khi về nước.
Nhân Trí